Van Nature Gezond Ebook Leven met dementie

Wanneer voedsel uw mond binnenkomt,

begint het aan een reis van 24 tot 36 uur door 250-400 vierkante meter van uw maag-darmkanaal, waarbij u ongeveer 25-60 minuten in uw maag, 2-5 uur in uw dunne darm en ongeveer 25 uur in uw dikke darm. Gedurende deze tijd neemt de diversiteit en het aantal bacteriesoorten toe in het distale deel van onze darmen, van twaalfvingerige darm tot ileum, waardoor de dichtstbevolkte ruimte van elk ecosysteem op aarde ontstaat.

De dikke darm herbergt 39 biljoen bacteriën en is de locatie waar nuttige bacteriën ons talloze gezondheidsvoordelen kunnen bieden.

LoveBiome

richt zich op het verbeteren van de gezondheid van het microbioom—de gemeenschap van micro-organismen in je darmen—wat een directe invloed kan hebben op je slaapkwaliteit. Een gezond microbioom draagt bij aan een betere nachtrust, verhoogde energie en een verbeterde stemming.

P84: Algehele ondersteuning van het microbioom

P84 is het kernproduct van LoveBiome en bestaat uit twee supplementen: PhytoPower 1 en PhytoPower 2. Deze bevatten een combinatie van 84 ingrediënten, waaronder gerichte probiotica, prebiotica, enzymen en plantaardige voedingsstoffen. Door het microbioom te voeden, te diversifiëren en te ontgiften, ondersteunt P84 de darmgezondheid, wat op zijn beurt de slaapkwaliteit kan verbeteren

Wetenschappelijke onderbouwing:

De darm-hersen-as

De darm-hersen-as is een communicatienetwerk tussen de darmen en de hersenen. Een gezond microbioom kan de productie van neurotransmitters zoals serotonine beïnvloeden, die belangrijk zijn voor stemming en slaap. Door het microbioom te ondersteunen, kunnen producten zoals die van LoveBiome bijdragen aan een betere slaapkwaliteit

Conclusie

LoveBiome biedt een holistische benadering van slaapverbetering door zich te richten op de gezondheid van het microbioom. Producten zoals P84 ondersteunen de darmgezondheid, wat op zijn beurt kan leiden tot betere slaap, meer energie en een verbeterde stemming.

Voor meer informatie of aankoop kun je terecht op de officiële website van Van Nature Gezond.

Eerlijk. Puur. Natuurlijk

Wat is het verschil tussen Alzheimer en dementie?

Dit is een veelgestelde vraag: Wat is het verschil tussen Alzheimer en dementie?

Het antwoord is eigenlijk simpel: Alzheimer is een vorm van dementie, net zoals appels een soort fruit zijn.

• Dementie beschrijft de algemene achteruitgang van hersenfuncties

• Alzheimer is een specifieke ziekte die deze achteruitgang veroorzaakt

Je zou dus kunnen zeggen dat iemand met Alzheimer altijd dementie heeft, maar niet iedereen met dementie heeft Alzheimer.

Hoe merk je zelf dat je dement wordt?

In het beginstadium merken mensen vaak dat ze:

• Herhaaldelijk dingen vergeten

• Moeite hebben met woorden vinden

• Slecht overzicht houden bij alledaagse taken (boodschappen, administratie)

• Sneller in de war zijn op onbekende plekken

• Veranderingen merken in stemming of gedrag

Niet elk geheugenprobleem betekent meteen dat er sprake is van dementie. Toch is het belangrijk om bij aanhoudende klachten een arts te raadplegen. Vroege herkenning kan veel verschil maken in het omgaan met de aandoening.

Welke lichamelijke klachten horen bij dementie?

Naast mentale en gedragsveranderingen kunnen ook lichamelijke symptomen ontstaan:

• Slechter lopen of vaker vallen

• Problemen met eten of slikken

• Verlies van controle over blaas of darmen

• Onrustige slaap of dag-nachtritme dat omdraait

• Spierverstijving of moeite met bewegen

Deze lichamelijke klachten nemen vaak toe in latere fases van dementie, wanneer de hersenen steeds minder goed functioneren.

De hersen-darmverbinding (ook wel de gut-brain axis genoemd) is zeer belangrijk voor je lichamelijke én mentale gezondheid. Steeds meer wetenschappelijk onderzoek laat zien dat je darmen en hersenen nauw met elkaar samenwerken via zenuwen (vooral de nervus vagus), hormen en het immuunsysteem.

Vroege signalen herkennen

Dementie komt vaak geleidelijk. Juist daardoor blijven de eerste verschijnselen soms lang onopgemerkt — of worden ze verward met normale ouderdomsverschijnselen. Toch is het belangrijk om vroege signalen serieus te nemen. Hoe eerder je dementie herkent, hoe beter je kunt inspelen op wat nodig is.

Wat zijn de eerste verschijnselen van dementie?

De eerste signalen van dementie verschillen per persoon, maar komen vaak neer op subtiele veranderingen in het gedrag, het geheugen of het functioneren. Let vooral op:

• Vergeetachtigheid die steeds vaker voorkomt

• Taalproblemen: moeite om woorden te vinden of zinnen te vormen

• Desoriëntatie in tijd en plaats (bijv. verdwalen op bekende plekken)

• Moeite met alledaagse handelingen, zoals koffiezetten of aankleden

• Veranderingen in stemming: prikkelbaarheid, depressiviteit of achterdocht

• Afname van initiatief: minder interesse in sociale contacten of hobby’s

Deze klachten zijn niet altijd ernstig in het begin, maar ze vallen vaak op bij mensen die iemand goed kennen.

Hoe merk je dat er iets mis is?

Vaak begint het met kleine ‘momentjes’:

• Sleutels kwijt zijn en niet meer weten waarvoor je ze gepakt had

• Verhalen herhalen zonder het door te hebben

• Niet meer weten welke dag het is

• Problemen met overzicht houden in administratie of koken

Veel mensen proberen dit soort signalen te verbergen of verklaren het met vermoeidheid of stress.

Maar als deze symptomen aanhouden of verergeren, is het verstandig om een huisarts of geheugenpoli te raadplegen.

Hoe merk je zelf dat je dement wordt?

In het begin kun je als betrokkene zelf signalen herkennen, zoals:

• Frustratie over vergeetachtigheid

• Het gevoel ‘in de war’ te zijn of minder grip te hebben

• Sociale situaties vermijden omdat je je onzeker voelt

• Angst dat anderen iets zullen opmerken

Sommige mensen herkennen deze tekenen goed en zoeken hulp. Anderen hebben juist minder besef van hun achteruitgang — wat ook weer een symptoom kan zijn.

Signalen die je bij een ander kunt opmerken

Als familielid, vriend of mantelzorger zijn er ook indirecte tekenen om alert op te zijn:

• Onverzorgd uiterlijk of kleding die niet past bij het seizoen

• Rekenfouten of ongeopende rekeningen

• Verlies van interesse in mensen of dingen die altijd belangrijk waren

• Gekke combinaties van eten in de koelkast

• Plotselinge achterdocht of beschuldigingen (“iemand heeft mijn spullen gestolen”)

Let hierbij op herhaling en toename: één keer iets vergeten is menselijk, maar een patroon kan wijzen op beginnende dementie.

Wat doe je als je deze signalen herkent?

Het belangrijkste: blijf rustig en oordeel niet. Vroeg ingrijpen betekent niet alleen snellere medische begeleiding, maar geeft ook ruimte voor acceptatie, het maken van plannen en ondersteuning.

Stappen om te nemen:

• Praat open met de persoon in kwestie

• Raadpleeg de huisarts of een casemanager dementie

• Houd signalen bij in een logboek

• Zoek steun bij familie of mantelzorgorganisaties

Onze darmen en dementie

Stichting ParkinsonNL

Het microbioom, de verzamelnaam voor alle bacteriën, virussen, gisten en schimmels in en op ons lichaam, speelt een rol bij dementie, vooral bij de ziekte van Alzheimer. Onderzoek wijst uit dat mensen met Alzheimer een andere samenstelling van darmbacteriën hebben dan gezonde mensen, met minder bacteriën die korteketenvetzuren produceren. Deze vetzuren spelen een cruciale rol in het afweersysteem.

Hoe het microbioom van invloed kan zijn op dementie:

· Verstoring van de balans:

Bij dementie, met name bij Alzheimer, is er sprake van een disbalans in het darmmicrobioom, waarbij de bacteriële diversiteit kleiner is dan bij gezonde personen.

· Productie van belangrijke stoffen:

Het microbioom produceert stoffen die invloed hebben op de hersenen en de cognitieve functie, zoals het hormoon serotonine.

· Invloed op de afweer:

De darmbacteriën spelen een rol in het afweersysteem en de inflammatierol in de hersenen, wat kan bijdragen aan de ziekte van Alzheimer.

· Neuro-inflammatie en neurodegeneratie:

Het microbioom kan neuro-inflammatie verergeren en bijdragen aan de neurodegeneratie die bij Alzheimer voorkomt.

Onderzoek naar de link tussen darmbacteriën en alzheimer

Het microbioom speelt een belangrijke rol bij dementie en kan mogelijk een factor zijn bij de ziekte van Alzheimer. Een gezonde leefstijl, inclusief voeding, en eventueel het gebruik van probiotica, kan een rol spelen bij het beïnvloeden van het microbioom en mogelijk bijdragen aan het voorkomen of vertragen van dementie.

Alzheimer Nederland

28 nov 2024 — 'We hebben een aantal bacteriën gevonden die belangrijk lijken. Sommige bacteriën zijn vaker aanwezig bij iemand met alzheimer, terwijl andere ..

Darmflora heeft invloed op de ziekte van Alzheimer

Zuster Janse

25 feb 2022 — Uit een nieuw Nederlands onderzoek blijkt dat er een verband is tussen iemands darmflora en de ziekte van Alzheimer.

Microbioom en de invloed op dementie

Recent onderzoek suggereert dat deze micro-organismen ook invloed hebben op de hersenfunctie, waaronder stemming, gedrag en cognitieve processen. Deze ...

Alzheimer kan komen door ongezonde darmen

Functioneel Neurologisch Instituut

Het is al bekend dat Alzheimerpatiënten een disbalans hebben in hun darmmicrobioom en dat de bacteriële diversiteit bij hen kleiner is dan bij een gezond ...

Dieet en bacteriën tegen Alzheimer

sep 2019 — De invloed van voeding op de darmflora kan een rol spelen in het reduceren van risico op Alzheimer's. Het microbioom beïnvloed

Door goed voor je darmen te zorgen,

investeer je in een heldere geest,

een evenwichtige stemming en

een sterk immuunsysteem.

De Sleutel tot Jouw Vitaliteit

Je darmen vormen het fundament van je gezondheid. Ze beïnvloeden je immuunsysteem, energieniveau, stemming en zelfs je gewicht.

Gezonde en verse voeding is enorm belangrijk !

Wereldwijd heeft 40% van de mensen last van spijsverteringsproblemen.

• Ongeveer 30% van ons heeft te maken met gezondheidscomplicaties die verband houden met overgewicht of obesitas.

• Wereldwijd lijdt ongeveer 15% aan een vorm van depressie en angst.

• en 10% lijdt aan auto-immuunziekten.

Leven met dementie

Een diagnose dementie verandert je leven — of je het nu zelf krijgt of iemand in je naaste omgeving. Het is een proces van aanpassen, leren omgaan met beperkingen én zoeken naar wat nog wél kan. Want ook met dementie is er leven, verbinding, plezier en betekenis.

In dit hoofdstuk bespreken we hoe je omgaat met het dagelijks leven na de diagnose, welke routines kunnen helpen en hoe je als omgeving ondersteuning biedt zonder iemand zijn waardigheid te ontnemen.

Accepteren: een emotionele achtbaan

De periode na de diagnose gaat vaak gepaard met emoties als verdriet, boosheid, verwarring en onzekerheid. Dat geldt voor de persoon zelf én voor de omgeving.

Wat helpt in deze fase:

• Neem de tijd om informatie te verwerken

• Stel niet meteen alles in het werk om “alles te regelen”

• Praat met anderen die in dezelfde situatie zitten

• Erken je gevoelens – ze mogen er allemaal zijn

Professionele begeleiding (bijvoorbeeld via een casemanager dementie of psycholoog) kan hierbij veel steun bieden.

Structuur en routine geven rust

Dementie maakt de wereld onvoorspelbaar. Daarom is structuur in het dagelijks leven van groot belang. Denk aan:

• Vaste eet- en slaaptijden

• Herkenbare dagindeling met vaste activiteiten

• Kalme omgeving met weinig prikkels

• Visuele reminders of pictogrammen in huis

Deze rust en voorspelbaarheid geven veiligheid en helpen mensen langer zelfstandig te functioneren.

Wat kun je als omgeving doen?

Als familielid of mantelzorger kun je op veel manieren ondersteunen, zonder iemand te betuttelen. Belangrijke tips:

• Gebruik korte, duidelijke zinnen

• Stel één vraag tegelijk

• Behoud oogcontact en spreek rustig

• Laat iemand zoveel mogelijk zelf doen

• Corrigeer niet te vaak — fouten maken mag

Probeer vooral: meebewegen in plaats van corrigeren. Het is minder belangrijk wat “waar” is, dan hoe iemand zich voelt.

Hulp durven vragen is kracht

Veel mantelzorgers wachten (te) lang met het inschakelen van hulp. Maar je hoeft het niet alleen te doen. Er zijn in Nederland veel vormen van ondersteuning, zoals:

• Dagbesteding

• Respijtzorg (tijdelijke overname van zorg)

• Casemanagers dementie

• Vrijwilligersorganisaties

• Online lotgenotenplatforms

Een sterk netwerk maakt het draaglijker — voor jezelf én degene met dementie.

Tips voor mantelzorgers

Zorgen voor iemand met dementie is intens, verwarrend en vaak ook ontzettend mooi. Maar het vraagt veel: tijd, energie, geduld en vooral liefde. Mantelzorgers zijn onmisbaar in het leven van iemand met dementie — maar lopen zelf ook vaak op hun tenen. In dit hoofdstuk vind je praktische tips en inzichten om goed voor je naaste te zorgen, én voor jezelf.

1. Wees realistisch: je kunt het niet perfect doen

Dementie verloopt grillig. Wat vandaag werkt, kan morgen anders zijn.
Laat het idee los dat je alles goed moet doen. Focus op aanwezig zijn, geduld hebben, en accepteren dat fouten erbij horen.

2. Neem tijd voor jezelf — zonder schuldgevoel

Je kunt pas goed voor een ander zorgen, als je óók voor jezelf zorgt. Gun jezelf:

• Pauzes overdag

• Eén of meerdere avonden per week voor jezelf

• Af en toe een weekend rust of respijtzorg

• Tijd met vrienden of ontspanning zonder ‘zorgen aan je hoofd’

Je opladen is geen luxe, maar noodzaak.

3. Maak gebruik van hulp en ondersteuning

Veel mantelzorgers denken dat ze het zelf moeten doen. Maar er is meer hulp beschikbaar dan je misschien denkt:

• Casemanager dementie (via huisarts of gemeente)

• Dagbesteding voor je naaste

• Thuiszorg voor verzorging of medicatie

• Respijtzorg om tijdelijk even op adem te komen

• Praatgroepen of online fora voor lotgenotencontact

Durf hulp te accepteren. Je staat er niet alleen voor.

4. Houd communicatie eenvoudig, rustig en liefdevol

Spreek in korte zinnen. Herhaal rustig als iets niet wordt begrepen. En: corrigeer zo min mogelijk. Iemand met dementie leeft in een andere belevingswereld — sluit daarbij aan in plaats van tegenin te gaan.

Voorbeeld:
❌ “Dat heb ik net al gezegd!”

✅ “Zal ik het nog een keer uitleggen?”

Een rustige toon en een glimlach zeggen vaak meer dan woorden.

5. Let op je eigen grenzen

Langdurige mantelzorg vergroot het risico op overbelasting. Signalen van overbelasting:

• Slecht slapen

• Sneller geïrriteerd zijn

• Emotioneel uitgeput raken

• Geen tijd of energie meer voor jezelf

• Lichamelijke klachten zoals hoofdpijn of vermoeidheid

Trek op tijd aan de bel. Bespreek je zorgen met de huisarts of je casemanager dementie.

6. Blijf ook gewoon partner, kind of vriend

Zorg heeft de neiging om de hele relatie over te nemen. Probeer de band die je vóór de dementie had levend te houden:

• Kijk samen foto’s

• Luister naar favoriete muziek

• Ga wandelen of buiten zitten

• Deel kleine geluksmomenten

Zorg voor nabijheid en verbinding, ook als woorden soms tekortschieten.

Communicatie

Communiceren met iemand met dementie vraagt om aanpassing, geduld en vooral: meebewegen. Naarmate het ziekteproces vordert, verandert ook het vermogen om taal te begrijpen, te reageren of emoties te uiten. Dat kan frustrerend zijn — voor beide kanten.

In dit hoofdstuk krijg je handvatten om de communicatie eenvoudiger, rustiger en prettiger te maken. Niet alleen met woorden, maar ook met lichaamstaal, toon en houding.

Waarom communicatie moeilijker wordt

Bij dementie raken hersengebieden beschadigd die betrokken zijn bij taal, begrip, geheugen en stemming. Dat leidt tot:

• Moeite met vinden van woorden

• Verwarring over betekenis van zinnen

• Verkeerde interpretatie van wat iemand zegt

• Verlies van besef van tijd of volgorde

• Emotionele reacties die onverwacht kunnen zijn

Daarom is het belangrijk om te beseffen: deze persoon doet het niet expres. Het brein werkt gewoon niet meer zoals vroeger.

7 praktische communicatietips

1. Spreek langzaam en duidelijk
   Gebruik korte zinnen. Pauzeer tussen vragen of instructies.

2. Beperk prikkels tijdens het gesprek
   Zet de tv of radio uit. Zorg voor oogcontact en een rustige omgeving.

3. Gebruik eenvoudige woorden
   Vermijd abstracte termen of ingewikkelde uitleg.

4. Stel één vraag tegelijk
   Meerdere vragen verwarren. Geef tijd om te antwoorden.

5. Corrigeer zo min mogelijk
   Als iemand een fout maakt of iets vergeet, laat het soms gewoon gaan.

6. Gebruik lichaamstaal en mimiek
   Een glimlach, knikje of handgebaar zegt vaak meer dan woorden.

7. Toon begrip en geduld
   Boos worden of aandringen maakt iemand alleen maar onzekerder of angstiger.

Wat doe je als het gesprek vastloopt?

Soms raakt iemand gefrustreerd, boos of stil omdat de woorden niet meer komen. Wat helpt dan?

• Leg rustig een hand op iemands schouder

• Herhaal wat je net zei op een andere manier

• Leid het gesprek zachtjes naar een ander onderwerp

• Stel gerust met een kalme stem (“Het is goed zo, we hebben de tijd”)

Soms is stil zijn ook goed. Aanwezig zijn is belangrijker dan praten.

Non-verbale communicatie: krachtiger dan je denkt

Als woorden lastig worden, worden andere signalen belangrijker:

• Oogcontact geeft vertrouwen

• Lichaamshouding toont veiligheid of spanning

• Aanraking (als gewenst) kan troost bieden

• Gezichtsuitdrukking helpt bij het overbrengen van emoties

Probeer niet alleen te luisteren naar wat iemand zegt, maar ook naar hoe iemand zich voelt.

Elke dag is anders

Wat vandaag werkt, kan morgen anders zijn. Blijf flexibel, liefdevol en nieuwsgierig. Probeer te voelen wat iemand nodig heeft, in plaats van het altijd te begrijpen.

📌 Communicatie met iemand met dementie is niet altijd logisch — maar het kan wel hartverwarmend zijn.

Medicatie en behandelingen

Dementie is (nog) niet te genezen, maar er zijn wel medicijnen en behandelingen die het proces tijdelijk kunnen vertragen of bepaalde symptomen kunnen verlichten. Daarnaast kunnen ondersteunende therapieën en een gezonde leefstijl het dagelijks functioneren positief beïnvloeden.

In dit hoofdstuk bespreken we wat er wél mogelijk is, welke verwachtingen realistisch zijn en wat je als mantelzorger of betrokkene kunt doen om op de juiste momenten hulp in te schakelen.

Medicatie bij dementie: wat is het doel?

Er zijn medicijnen die kunnen helpen bij:

• Het tijdelijk afremmen van geheugenverlies en verwarring

• Het verminderen van onrust, somberheid of hallucinaties

• Het ondersteunen van de stemming en het slaapritme

Deze medicijnen genezen de ziekte niet, maar geven sommige mensen tijdelijk wat meer grip op het dagelijks leven.

Welke soorten medicijnen worden voorgeschreven?

1. Cholinesteraseremmers (zoals rivastigmine, galantamine of donepezil)
   – Deze middelen bevorderen de communicatie tussen hersencellen
   – Worden vooral ingezet bij de ziekte van Alzheimer en Lewy body dementie

2. Memantine
   – Werkt op een ander deel van het zenuwstelsel
   – Wordt soms voorgeschreven bij matige tot ernstige vormen van Alzheimer

3. Medicatie tegen gedragssymptomen
   – Denk aan antidepressiva, slaapmiddelen of antipsychotica
   – Worden pas ingezet als andere oplossingen (zoals structuur of begeleiding) onvoldoende helpen

💡 Belangrijk: deze middelen werken niet bij iedereen even goed, en de bijwerkingen kunnen soms zwaarder wegen dan de voordelen. Evaluatie gebeurt altijd in overleg met arts en mantelzorger.

Wanneer stoppen met medicatie?

Soms heeft medicatie weinig effect, of verslechtert iemand ondanks het gebruik. Dan is het belangrijk om samen met de arts te evalueren. Stoppen met medicijnen kan soms zelfs zorgen voor méér rust, zeker in latere fases van de ziekte.

Behandelingen zonder medicijnen

Naast medicatie zijn er andere manieren om het welzijn van iemand met dementie te ondersteunen:

• Muziektherapie: kan ontspanning, herinneringen en emoties oproepen

• Bewegingstherapie: verbetert stemming, conditie en slaap

• Geheugentraining: prikkelt hersenen met spel en oefening (voor milde dementie)

• Gesprekstherapie of coaching: voor verwerking en emotionele ondersteuning

Ook een rustige omgeving, duidelijke dagstructuur en warme begeleiding zijn vormen van behandeling die vaak méér effect hebben dan pillen.

Een gezonde leefstijl als basisbehandeling

Voeding, beweging en rust zijn essentieel — ook (juist!) bij dementie. Hoewel ze de ziekte niet stoppen, zorgen ze voor:

• Minder gedragsproblemen

• Beter humeur en energie

• Vertraging van cognitieve achteruitgang

• Meer eigen regie

Denk aan:

• Voldoende slaap

• Dagelijks wandelen of lichte inspanning

• Gezonde, vezelrijke voeding (voor o.a. hersenen én microbioom)

• Stressvermindering via ontspanning of meditatie

Belangrijk om te onthouden

Elke persoon met dementie is anders. Wat bij de een goed werkt, kan bij de ander geen effect hebben. Medicatie is altijd maatwerk, en wordt idealiter gecombineerd met persoonlijke begeleiding en aandacht voor het welzijn van zowel de cliënt als de mantelzorger.

Praktische hulpmiddelen

Wanneer iemand te maken krijgt met dementie, verandert het dagelijks functioneren stap voor stap. Gelukkig zijn er veel praktische hulpmiddelen die structuur, veiligheid en zelfstandigheid ondersteunen. Sommige zijn technologisch, andere juist simpel — maar allemaal kunnen ze rust en overzicht brengen in een vaak verwarrende wereld.

In dit hoofdstuk krijg je een overzicht van de meest gebruikte hulpmiddelen én tips om ze op een prettige manier in te zetten.

Waarom hulpmiddelen belangrijk zijn

Hulpmiddelen kunnen:

• Onveilige situaties voorkomen

• Herhaling of frustratie verminderen

• Zelfstandigheid langer behouden

• Mantelzorgers ontlasten

• Rust en houvast geven in de dagstructuur

Ze zijn geen vervanging van zorg of contact, maar juist een ondersteuning van beide.

Hulpmiddelen voor structuur en dagindeling

Mensen met dementie kunnen moeite krijgen met tijd, volgorde en overzicht. Dit helpt:

• Kalenders met grote cijfers en dagen

• Dagklokken: tonen of het ochtend, middag, avond of nacht is

• Whiteboards of weekplanners: met pictogrammen of kleurcodes

• Herinnerings-apps of sprekende agenda’s

• Digitale fotolijsten die automatisch foto’s en berichten tonen

💡 Tip: Hang vaste dagindelingen op in de keuken of bij het bed. Dit geeft houvast.

Hulpmiddelen voor veiligheid in huis

Veiligheid is een belangrijk aandachtspunt bij dementie. Denk aan:

• Inductiekookplaten i.p.v. gas

• Verlichting met bewegingssensoren

• GPS-trackers of horloges bij verdwalen

• Valdetectie met automatische alarmering

• Stopcontactbeveiligers en antislipmatten

• Deurmelders of dwaaldetectie

Deze hulpmiddelen helpen ongevallen voorkomen en geven mantelzorgers meer rust.

Technologische ondersteuning

Er zijn steeds meer digitale toepassingen die ondersteuning bieden, zoals:

• Beeldzorg / videobellen met zorgverleners

• Slimme spraakassistenten (“Zeg: het is tijd voor je medicijnen”)

• Apps voor medicatieherinnering

• Slaap- of beweegmonitoren

• Eenvoudige telefoons met fotoknoppen

Gebruik technologie altijd stap voor stap. Laat het rustig wennen en voorkom overprikkeling.

Eenvoudige hulpmiddelen die veel verschil maken

Niet alles hoeft hightech te zijn. Juist simpele dingen maken vaak het grootste verschil:

• Kleding met klittenband in plaats van knopen

• Bekers met handgrepen of antilekdeksels

• Dementieklokken met spraakfunctie

• Fotoboeken met bijschriften

• Grote letterboeken of luisterboeken

Maak keuzes op maat: wat bij de een werkt, werkt bij de ander misschien niet. En dat is oké.

Hoe introduceer je hulpmiddelen zonder weerstand?

Sommige mensen met dementie kunnen hulpmiddelen verwarrend of betuttelend vinden. Wat helpt:

• Leg rustig en eenvoudig uit waarom je iets introduceert

• Gebruik geen belerende toon, maar bied het aan als ‘handig hulpmiddel’

• Geef tijd om te wennen, en betrek iemand in de keuze

• Laat iets zichtbaar en bereikbaar staan (in plaats van ‘veilig opgeborgen’)

Zo maak je van een hulpmiddel een gewoon onderdeel van het dagelijks leven.

Dit zijn de inhoud stoffen van P84 1

Dit zijn de inhoud stoffen van P84 1

Voeding en leefstijl

Wat we eten, hoeveel we bewegen en hoe we omgaan met stress en rustmomenten heeft een directe invloed op onze hersenen. Bij mensen met dementie – én bij mensen die dementie willen helpen voorkomen – is voeding en leefstijl essentieel om het brein zo gezond mogelijk te houden.

In dit hoofdstuk ontdek je welke voedingsstoffen en gewoontes helpen om het welzijn van mensen met dementie te verbeteren, de achteruitgang te vertragen en de kwaliteit van leven te verhogen.

Het brein en voeding: meer verbonden dan je denkt

Je hersenen verbruiken zo’n 20-25% van alle energie in je lichaam. Ze zijn continu actief, zelfs als je slaapt. Een tekort aan voedingsstoffen kan directe gevolgen hebben voor geheugen, stemming en oriëntatie.

Voor mensen met dementie is gezonde voeding dus méér dan belangrijk — het is een dagelijkse ‘brandstof’ voor helderheid, rust en stabiliteit.

Wat is goede voeding bij dementie?

De basis van een gezond brein begint bij:

• Groente en fruit – vooral donker bladgroen, bessen, citrusvruchten

• Vette vis – zoals zalm, makreel, sardientjes (omega 3-vetzuren)

• Noten en zaden – amandelen, walnoten, lijnzaad

• Olijfolie – rijk aan antioxidanten en gezonde vetten

• Peulvruchten – zoals linzen en kikkererwten

💡 Tip: Kijk naar het mediterrane eetpatroon. Dit wordt vaak geadviseerd vanwege het gunstige effect op hart en hersenen.

Wat kun je beter vermijden?

Sommige voedingsmiddelen kunnen ontstekingen in het lichaam en de hersenen bevorderen of zorgen voor schommelingen in stemming en energie. Denk aan:

• Sterk bewerkte producten (kant-en-klaar maaltijden)

• Suikerrijke snacks en frisdrank

• Overmatige alcohol

• Transvetten (in bijvoorbeeld snacks en margarines)

• Zoutrijke producten (kan bloeddruk verhogen)

Vitamines en supplementen

Bij dementie kan de opname van bepaalde vitamines en mineralen verminderen. Let vooral op:

• Vitamine B12 – tekort kan geheugenproblemen verergeren

• Vitamine D – belangrijk voor hersenen én immuunsysteem

• Omega 3-vetzuren – ondersteunen hersenfuncties

• Magnesium – werkt rustgevend en ondersteunt spier- en hersenwerking

Bespreek altijd met de arts of diëtist of supplementen nodig zijn, vooral bij medicijngebruik.

Eetmomenten: structuur en sfeer

Bij dementie kan eten ingewikkelder worden:

• Mensen vergeten te eten

• Ze herkennen voedsel niet

• Of hebben moeite met bestek of slikken

Wat helpt:

• Vaste eetmomenten op een rustige plek

• Warme, huiselijke geuren en kleuren op tafel

• Eten opdienen in contrasterende kleuren (wit bord, gekleurde groenten)

• Kleine porties tegelijk, liever vaker per dag

• Samen eten: sociaal én stimulerend

Beweging: hersenen in actie

Bewegen is goed voor het brein. Het stimuleert de doorbloeding, verbetert de stemming en ondersteunt het geheugen. Denk aan:

• Wandelen

• Fietsen (eventueel op een hometrainer)

• Tuinieren

• Dansen op muziek

• Stoelgym of yoga

💡 Beweeg liefst iedere dag minstens 30 minuten, ook als het rustig aan is.

Stress verminderen en slaap verbeteren

Stress en slapeloosheid kunnen dementiesymptomen versterken. Bouw daarom dagelijks rustmomenten in:

• Luister samen naar rustige muziek

• Maak gebruik van ademhalingsoefeningen

• Vermijd prikkels zoals harde geluiden of drukke tv-programma’s

• Zorg voor een vast slaapritueel en een donkere, koele slaapkamer

Ook hier geldt: rust en ritme bieden veiligheid én meer balans in gedrag.

Leefstijl is teamwork

Een gezonde leefstijl is iets wat je samen doet. Als mantelzorger kun je sturen, ondersteunen en vooral: het goede voorbeeld geven. Eet en beweeg samen, zoek rustmomenten in je dag en vier kleine successen.

Want ook met dementie geldt: kwaliteit van leven zit in de kleine dingen — een smakelijke maaltijd, een wandeling in de zon, een gedeeld lachmoment.

Wetenschappelijk onderzoek

Hoewel dementie vandaag de dag nog niet te genezen is, wordt er wereldwijd intensief onderzoek gedaan naar oorzaken, behandelmethoden en manieren om de ziekte te vertragen of zelfs te voorkomen.

In dit laatste hoofdstuk krijg je een helder overzicht van de huidige stand van de wetenschap, welke hoopvolle ontwikkelingen eraan komen, en hoe jij of jouw naaste nú al kunt profiteren van nieuwe inzichten.

Wat weten we vandaag wél?

De afgelopen decennia zijn we steeds meer te weten gekomen over wat er gebeurt in de hersenen bij dementie. Zo weten we inmiddels:

• Dat eiwitophopingen (zoals amyloïd en tau) bij Alzheimer zorgen voor verstoring van hersenfuncties

• Dat bloedvaten een grote rol spelen bij vasculaire dementie

• Dat het microbioom (darmflora) invloed heeft op het brein en immuunsysteem

• Dat levensstijlkeuzes een sleutelrol spelen in het voorkomen of vertragen van dementie

Deze kennis helpt artsen, onderzoekers en zorgverleners betere begeleiding en behandelingen te bieden.

Wat zijn veelbelovende ontwikkelingen?

1. Medicatie gericht op eiwitten in de hersenen
   Nieuwe medicijnen proberen de vorming van schadelijke eiwitten af te remmen. Voorbeelden zijn medicijnen zoals lecanemab (in de VS goedgekeurd) die in een vroeg stadium mogelijk achteruitgang vertragen.

2. Leefstijlonderzoeken (zoals FINGER-studie)
   Deze studies laten zien dat gezond eten, bewegen, mentaal actief blijven en sociale verbinding achteruitgang kunnen vertragen — soms zelfs beter dan medicatie.

3. Vroege diagnose via biomarkers en hersenscans
   Door verbeterde beeldvorming en bloedtesten kunnen artsen dementie eerder vaststellen — nog vóór de symptomen ontstaan.

4. Onderzoek naar het microbioom
   Er wordt steeds meer ontdekt over de relatie tussen darmgezondheid en hersenen. Mogelijk kunnen we in de toekomst via voeding of probiotica invloed uitoefenen op de hersenfunctie.

Kan dementie in de toekomst genezen worden?

De hoop op genezing is nog levend, maar realistisch gezien zijn we er nog niet. Wetenschappers verwachten dat er eerder behandelingen komen die:

• De ziekte vertragen of stabiliseren

• Vroeg signaleren mogelijk maken, waardoor preventie meer kans van slagen heeft

• Het leven mét dementie dragelijker en waardiger maken, met minder gedragsproblemen en meer kwaliteit van leven

Wat kun jij nu al doen met deze kennis?

• Volg gezonde leefstijlrichtlijnen (voeding, beweging, rust)

• Laat geheugenklachten vroeg onderzoeken

• Neem deel aan onderzoeken of registraties via Alzheimer Nederland of Radboudumc

• Praat met je arts over nieuwe ontwikkelingen, vooral als je in een vroeg stadium zit

Tot slot: hoop en houvast

Wetenschap is geen toverstokje — maar ze brengt wel elke dag iets meer helderheid in een ziekte die lang in het duister lag.

Elke stap die we zetten, elke nieuwe ontdekking, brengt ons dichter bij een toekomst waarin dementie minder macht heeft over het leven van mensen. En tot die tijd? Zorgen we samen — met liefde, aandacht, hulpmiddelen, en de beste kennis die we vandaag hebben.

ons p. 84-systeem is ontworpen om je te helpen je diversiteit te vergroten

• schadelijke ziekteverwekkers te verdringen en nuttige bacteriën te ondersteunen.

• de productie van nuttige stoffen te verhogen